Γράφει η Πασπαλά Δήμητρα
Χτες πληροφορηθήκαμε, όλοι οι Μανταμαδιώτες, πως το έθιμο της σφαγής του ταύρου, στο πανηγύρι των Μυροφόρων, δεν θα γίνει. Απαγορεύτηκε απ'ο τους αρμόδιους.
Ακούστηκαν πολλά, τον τελευταίο καιρό. Γράφτηκαν περισσότερα.
Κανείς μας ,δεν πίστεψε πως θα κατάφερναν, εκείνες οι φωνές, να καταργήσουν ένα έθιμο που κρατάει αιώνες. Το κουρμπάνι των προπαπούδων μας. Κατηγόρησαν το έθιμό σαν βάρβαρο, σαν σατανιστικό. Οι ρίζες του όμως, είτε το θέλουν είτε όχι, είναι πολύ βαθιές. Κρατάνε απ τις αγάπες-κοινά δείπνα των πρώτων χριστιανών και στους βυζαντινούς χρόνους, όταν το αίμα, ήταν σύμβολο της ζωής, της γέννησης και της γονιμότητας. Πέρασε έτσι μέσα στις παραδόσεις των λαών, σε ολόκληρο τον κόσμο, θεωρήθηκε ιερό και άρχισε να παίζει σημαντικό ρόλο μέσα σε διάφορες θρησκείες. Το αίμα του Χριστού σώζει.
Αργότερα η θυσία απέκτησε πρακτική μορφή. Η σφαγή των ζωντανών, τάματα των πιστών, εξασφάλιζε τροφή, που θα προσέφεραν στους προσκυνητές τους οι Μανταμαδιώτες. Προσκυνητές που ερχόταν από πολύ μακριά, για να ασπαστούν τον Ταξιάρχη, στη γιορτή του. Προσκυνητές, που πέρασαν μέρες, με ξηρά τροφή ώσπου να εκπληρώσουν το τάμα τους. Με ένα πιάτο ζεστό κισκέκ ή ρεβύθια με κρέας έδειχναν οι πρόγονοί μας τη φιλοξενία τους. Έτσι μπορούσαν.
Είναι το έθιμο λέει βάρβαρο. Και λυπάμαι που το λέω, μα είναι υποκρισία να μιλάμε για βαρβαρότητα, απ’ τη στιγμή που σφάζονται μπροστά στα μάτια μας, στις ειδήσεις κάθε βράδυ στις 8, ανθρώπινες ψυχές. Ή πνίγονται στη Μεσόγειο. Ή αυτοκτονούν καθημερινά. Δίπλα μας! Όταν υπάρχουν παιδιά που υποσιτίζονται ή λιμοκτονούν.
Είναι υποκρισία να μιλάμε για βαρβαρότητα της θυσίας του ταύρου, όταν η βαρβαρότητα και το έγκλημα περνούν καθημερινά μπροστά από τα μάτια μας. Στο κάτω κάτω της γραφής, όσοι παραβρίσκονται τόσα χρόνια στη θυσία, έχουν δικαίωμα επιλογής, για το αν θα είναι εκεί, ή όχι.
Απ’ τη βαρβαρότητα της καθημερινότητας, όμως κανένας δεν έχει επιλογή αποφυγής. Αυτή η βαρβαρότητα, βέβαια, σταματάει έξω απ’ την πόρτα του σφαγείου, όπου μπορούν να σφαγιάζονται κανονικά τα ζώα. Η βαρβαρότητα είναι μαζεμένη όλη, κάτω απ’ τον πλάτανο του Ταξιάρχη. Πόσο υποκρισία!!
Μας κατηγόρησαν και εμάς τους Μανταμαδιώτες, πως δεν αγαπάμε τα ζώα. Ο Μανταμάδος είναι κτηνοτροφικό χωριό. Οι περισσότεροι, μέσα σ αυτό έχουμε μεγαλώσει μέσα στα ζώα. Έχουμε ταίσει, με το μπιμπερό ζώο που δεν το θήλασε η μάνα του, έχουμε κλάψει για ζώο που χάθηκε, ζούμε μέσα στα ζώα και μέσα από τα ζώα. Αν υπάρχει άνθρωπος που αγαπάει τα ζώα του, αυτός είναι ο κτηνοτρόφος! Και η αγάπη για τα ζώα, περιλαμβάνει όλα τα ζώα. Για τα οποία ο κτηνοτρόφος είναι υπεύθυνος! Υπεύθυνος για την τροφή τους, τη στέγη τους, την περίθαλψή τους. Μα ο κύκλος της ζωής, της ζωής μας, περιλαμβάνει και την κρεατοφαγία, για τους περισσότερους. Και στον κύκλο αυτό της ζωής μας, ναι υπάρχει και το σφαγείο, η σφαγή, ο τεμαχισμός. Για όσους επιλέγουν την κρεατοφαγία σαν τρόπο ζωής. Για τους υπόλοιπους, που διαλέγουν τον vegetarian τρόπο ζωής, υπάρχει σεβασμός,- ελεύθεροι άνθρωποι είμαστε,- όπως και εμείς όμως, απαιτούμε τον ίδιο σεβασμό. Γιατί καλώς ή κακώς, εμείς δεν είμαστε αναγνωρισμένο σωματείο από το κράτος, είμαστε οι κάτοικοι ενός χωριού. Οι μόνιμοι. -Αυτοί, που έχουμε καβαλίνες στα παπούτσια μας, τιμή μας!
Έχω γεννηθεί και μεγαλώσει σε αυτό το χωριό. Στην Τρίτη Δημοτικού, το ‘86, η οικογένεια μου αφιέρωσε στον Άγιο ζώο. Ζώο, που είχαμε μεγαλώσει εμείς, με το μπιμπερό. Ζώο που είχε όνομα, Ταξιαρχούλα λεγόταν. Ζώο που το αγαπήσαμε, και ξέραμε τον προορισμό του. Ήταν ταμένο στον Άγιο. Και η προσφορά στον Άγιο, είχε πόνο, ήταν υπέρ υγείας ανθρώπου, που έφυγε νωρίς δυστυχώς. Και ήμουν παιδί. Και η όλη θυσία του Ταύρου, με πιστόλι- γιατί από τότε, με πιστόλι γίνεται, και από πιο παλιά- όχι δεν με στιγμάτισε. Με στιγμάτισε η απώλεια του ανθρώπου, μετά από μερικούς μήνες.
Με ενοχλεί όλη αυτή η επίθεση. Με ενοχλεί γιατί είναι στοχευμένη. Με ενοχλεί να κατηγορούν τους ανθρώπους μου. Τις ρίζες μου, που ευτυχώς για μένα υπάρχουν ζωντανές. Με αγαναχτεί, να καταστρέφουν τις παραδόσεις μας. Τις ρίζες μου, που ευτυχώς για μένα υπάρχουν ζωντανές.
Και το μόνο, επί της ουσίας, που μπορούν να μας καταλογίσουν, είναι το υγειονομικό κομμάτι. Αυτό της υπαίθριας σφαγής. Και είμαι απόλυτα βέβαιη, πως όλοι όσοι παρακίνησαν όλη αυτή την επίθεση στο Πανηγύρι μας, έχουν φάει επανειλημμένα αρνάκι σφαγμένο απ’ τα χέρια ενός θείου, στην αυλή της γιαγιάς τους. Λοιπόν καταρχήν ας κατεβάσουν το δάχτυλο, και κατά δεύτερον ας χαρούν. Γιατί η σφαγή του ταύρου φέτος, δεν θα γίνει. Βρεθήκαμε απροετοίμαστοι. Η «αισθητική» τους δεν θα προσβληθεί. Γιατί για εκείνους, είναι θέμα αισθητικής.
Απ’ την οποία μπορούν να προστατέψουν τον εαυτό τους. Δυστυχώς, για εμάς είναι κάτι πιο βαθύ, πιο σημαντικό. Είναι οι ρίζες μας.
Η επιστολή των μελών του διοικητικού Συμβουλίου του φιλοζωϊκού συλλόγου «Κιβωτός» που ζητά την κατάργηση του εθίμου.
«Σεβασμιότατε Μητροπολίτη Μυτιλήνης, κ. Ιάκωβε, και Σεβασμιότατε Μητροπολίτη Μηθύμνης, κ. Χρυσόστομε,
Φέτος, για μία ακόμα χρονιά, δεν θα πάω στο πανηγύρι του Ταξιάρχη στο Μανταμάδο της Λέσβου την Κυριακή των Μυροφόρων – όπως και σε κανένα από τα υπόλοιπα εννέα πανηγύρια που πραγματοποιούνται στη Λέσβο και περιλαμβάνουν περιφορές και τελετουργικές σφαγές ζώων. Δεν θα πάω γιατί η πίστη μου, η χριστιανική μου πίστη, είναι αδύνατον να κατανοήσει και να δεχτεί όλα όσα συμβαίνουν στο χώρο ενός χριστιανικού ναού και, υποτίθεται, προς τιμή ενός χριστιανικού Aγίου.
Δεν θα πάω γιατί αδυνατώ να καταλάβω πώς είναι δυνατόν να σφάζεται και να «θυσιάζεται» ένα ζώο, ένας ταύρος εν προκειμένω μαζί με πολλά άλλα ζώα, όταν η χριστιανική θρησκεία λέει ξεκάθαρα "Γι’ αυτό, κατά τον ερχομό Του στον κόσμο ο Χριστός είπε στο Θεό: Δε θέλεις θυσίες και προσφορές, αλλά Μου ετοίμασες ανθρώπινο σώμα". (Προς Εβραίους Επιστολή, 10:5).
Δεν θα πάω γιατί αδυνατώ να κατανοήσω εκείνους τους συμμετέχοντες οι οποίοι παίρνουν το αίμα του σφαγμένου ταύρου για φυλακτό, ακριβώς όπως έκαναν οι ειδωλολάτρες πιστοί του Μίθρα στους πρωτοχριστιανικούς αιώνες.
Δεν θα πάω γιατί αδυνατώ να δεχτώ ότι κάποιοι χαίρονται να βλέπουν ένα ζώο να οδηγείται στη σφαγή -"πράο πράο, χωρίς να προβάλλει καμία αντίσταση" όπως διαβάζω στις διάφορες λαογραφικές περιγραφές- ανήμερα των Μυροφόρων γυναικών που πήγαν να μυράνουν Εκείνον, το Θείο Σφάγιο: "Αυτός ήταν καταθλιμμένος και βασανισμένος, αλλά δεν άνοιξε το στόμα του• φέρθηκε σαν αρνί σε σφαγή, [..], έτσι δεν άνοιξε το στόμα του" (Ησαΐας, 53:7)
Δεν θα πάω γιατί αδυνατώ να αντιληφθώ πώς μπορεί να τιμάται ο Ταξιάρχης, του οποίου η θαυματουργή εικόνα πλάστηκε με χώμα και αίμα αθώων μετά από μια σφαγή, με τελετουργικές σφαγές ζώων και ακόμα περισσότερο αίμα
Αλλά προφανώς κάτι μου διαφεύγει, Σεβασμιότατοι. Προφανώς κάτι καταλαβαίνω λανθασμένα. Προφανώς όλα τα παραπάνω σχετίζονται και είναι συμβατά με τη χριστιανική μας πίστη και λατρεία. Γιατί μόνο έτσι μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός ότι οι Ιερές Μητροπόλεις σας επιτρέπουν να διαδραματίζονται τέτοια δρώμενα δίπλα σε χριστιανικούς ναούς και να "τιμώνται" οι εορτάζοντες Άγιοι με υπαίθρια σφαγεία.
Σχετικά, λοιπόν, θα σας παρακαλούσα να μου εξηγήσετε τι έχω καταλάβει λάθος.
Την επιστολή υπογράφουν για το Δ.Σ της «Κιβωτού» οι: Ιωσήφ Μποτετζάγιας, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου, Μυτιλήνη, Δημήτρης Κουζινόγλου, Δικηγόρος, Μυτιλήνη,Ζήνα Σάλτα, Συνταξιούχος, Μυτιλήνη,Στρατούλα Τζαννετή, Ελεύθερη Επαγγελματίας, Μυτιλήνη,Αντωνία Βελισσάρη, Συνταξιούχος, Μυτιλήνη,Παναγιώτης Φραντζής, Αγρότης, Μυτιλήνη,Μαρία Αδαμοπούλου, Εκπαιδευτικός, Μυτιλήνη».
Υπογράψτε εδώ αν θέλετε να διατηρηθεί το έθιμο